دلیل لجبازی در کودکان |نحوه برخورد و روش درمان

«خلق» چیزی است که با آن به دنیا می‌آییم. اگر فرزند شما لجباز است، باید بدانید که تنها پدر و مادری نیستید که فرزند سرسختی دارید. فرزندان بسیاری از والدین، لجباز هستند؛ اما، نحوه برخورد آن‌ها با فرزند لجباز، در فرد بزرگسالی که او تبدیل می‌شود، بسیار تاثیرگذار است. دوران نوپایی و نوجوانی، به‌عنوان سخت‌ترین دوران برای مدیریت این رفتار شناخته می‌شوند. در این مقاله به بررسی دلیل لجبازی در کودکان می‌پردازیم.

نشانه های لجبازی کودکان چیست؟

فقط به این دلیل که فرزند شما روی اعمال خود پافشاری می‌کند، به این معنی نیست که او لجباز است. بین مصمم و لجباز بودن، مرز باریکی وجود دارد. برخی از نشانه‌های کودکان با رفتار لجبازانه که باید به آن‌ها توجه کنید، عبارت‌اند از:

• کودکان لجباز تمایل دارند همه چیز را زیر سوال ببرند که ممکن است با شورشی‌گری اشتباه گرفته شود.
• آن‌ها می‌خواهند شنیده شوند و انتظار دارند که مورد تایید قرار گیرند. به همین دلیل است که اغلب به دنبال توجه شما هستند.
• آن‌ها تمایل به استقلال دارند.
• ازآن‌جایی‌که آزادمنش هستند، ممکن است ورود آن‌ها به یک‌روال، کار دشواری باشد.
• ممکن است آن‌ها به‌طور مکرر عصبانی شوند و به‌اصطلاح غش کنند.
• آن‌ها ویژگی‌های رهبری از خود نشان می‌دهند و حتی ممکن است سلطه‌جو به نظر برسند.
• آن‌ها تمایل دارند همه کارها را با سرعت خودشان انجام دهند.

دلایل لجبازی در کودکان

درک این نکته مهم است که لجبازی بخشی از شخصیت برخی از کودکان به‌شمار می‌رود. درحالی‌که در برخی دیگر، راهی برای زیر پا گذاشتن محدودیت‌ها و ابراز وجودشان محسوب می‌شود. بنابراین، وظیفه شما این است که به فرزندتان راه‌های مختلفی را برای مدیریت استرس و ابراز احساساتشان بیاموزید.

در بهترین دبستان پسرانه منطقه 6، ما متعهد به ایجاد محیطی امن و حمایتی برای همه دانش‌آموزان هستیم. ما می‌دانیم که رفتار لجبازانه می‌تواند برای معلمان و والدین چالش‌برانگیز باشد. به همین دلیل، رویکردی چندوجهی برای رسیدگی به این موضوع اتخاذ می‌کنیم.

اگر فرزند شما اغلب رفتارهای سرسختانه از خود نشان می‌دهد، شاید تعجب کنید که چرا این کار را انجام می‌دهند. آیا صرفا به دلیل شخصیت آن‌هاست یا دلیل دیگری هم دارد؟ چند دلیل لجبازی در کودکان، عبارت‌اند از:

بلوغ ناکافی

فرزند شما، ممکن است به‌طور کامل درک نکند که چرا انجام کاری مجاز نیست. بلوغ، با افزایش سن به وجود می‌آید و اگر فرزند شما ببیند دوستانش کاری را انجام می‌دهند که به‌طورکلی از طرف شما مجاز نیست، ممکن است باعث رفتارهای لجبازانه شود. در این مورد، هیچ منطقی کمکی نخواهد کرد.

سوءتفاهم

سوءتفاهم، یک دلیل لجبازی در کودکان به‌شمار می‌رود. شما به‌عنوان والدین ممکن است دائما احساس غرق‌شدن داشته باشید که می‌تواند به شکل عصبانیت به فرزندتان منتقل شود. اگر دائما بر سر فرزندتان فریاد می‌زنید یا سعی می‌کنید او را تنبیه کنید، ممکن است او ترفندی برای لجبازی و فرار از تنبیه بیابد. همیشه توصیه می‌شود به‌جای دادزدن، با فرزندتان صحبت کنید.

مقایسه مداوم

برخی از بچه‌ها، دائما با دوستان یا خواهر و برادرشان مقایسه می‌شوند که می‌تواند با گذشت زمان آزاردهنده باشد. برخی از کودکان در زمان مقایسه‌شدن، برای مقابله با سرخوردگی خود رفتارهای لجبازانه از خود نشان می‌دهند. اگر کودکی احساس کند که به‌اندازه کافی خوب نیست، ممکن است انگیزه خود را برای تلاش و پیشرفت از دست بدهد. این امر، می‌تواند منجر به افت تحصیلی و عدم علاقه به فعالیت‌های مختلف شود.

نداشتن الگوی رفتاری

دیگر دلیل لجبازی در کودکان، نداشتن الگوی مناسب رفتاری است. کودکان، رفتار اطرافیان خود را مشاهده می‌کنند. اگر شما، همسرتان یا هر عضو دیگری از خانواده اغلب رفتارهای لجبازانه در خانه از خود نشان می‌دهند، فرزند شما ممکن است همین رفتار را تقلید کند. علاوه‌بر این، اگر ببینند دوستانشان با لجبازی به خواسته‌ خود می‌رسند، ممکن است فکر کنند آن‌ها هم می‌توانند همین کار را انجام دهند.

نیاز به آزادی

با بزرگ‌تر شدن کودک، نیاز او به استقلال نیز بیشتر می‌شود. اگر فرزند شما اغلب احساس می‌کند که توسط شما مورد کنترل قرار می‌گیرد، ممکن است به‌عنوان راهی برای ابراز استقلال خود لجبازی کند. تا زمانی که خطرناک نباشد، به فرزندتان اجازه دهید خودش به کشف هر چیزی بپردازد.

درمان لجبازی در کودکان

لجبازی، می‌تواند در هر سنی، از نوزادی و نوپایی تا نوجوانی، ظاهر شود و حتی تا بزرگسالی ادامه یابد. به‌عنوان والدین، مهم است راه‌هایی برای مدیریت رفتار و دلیل لجبازی در کودکان بیابید تا بتوانید بدون این‌که باعث استرس برای خود و او شوید، رفتار او را محدود کنید. چند تکنیک برای برخورد با کودک لجباز، عبارت‌اند از:

ارتباط برقرار کنید

فرزندتان را به انجام کاری که تمایلی به آن ندارد، مجبور نکنید. این کار، باعث می‌شود او بیشتر برای انجام کار ممنوعه مصمم شود. بنابراین، اگر می‌خواهید فرزندتان تماشای تلویزیون را متوقف کند و به‌جای آن به انجام تکالیف بپردازد، سعی کنید مدتی همراه او تلویزیون ببینید. این کار، به ایجاد نوعی رفاقت می‌انجامد و پس از مدت کوتاهی، می‌توانید از فرزندتان بپرسید که آیا دوست دارد درحالی‌که شما کتاب می‌خوانید یا در کنارش کار می‌کنید، به انجام تکالیف بپردازد.

چند گزینه به او پیشنهاد دهید

دستور دادن به کودک لجباز، مطمئنا باعث شعله‌ورشدن روحیه سرکشی او می‌شود. در عوض، به او گزینه‌هایی برای انتخاب ارائه دهید. این کار، باعث می‌شود احساس کند کنترل زندگی خود را در دست دارد و می‌تواند به‌طور مستقل تصمیم بگیرد که مایل به انجام چه کاری است. برای این‌که فرزندتان گیج نشود، گزینه‌ها را محدود کنید و فقط دو یا سه گزینه پیشنهاد دهید. برای مثال، به‌جای این‌که بگویید «از کجا می‌خواهی شروع کنی؟»، وقتی می‌خواهید اتاقش را مرتب کند، از او بپرسید «دوست داری اول با تختخواب شروع کنی یا کمد؟».

خودتان را جای فرزندتان بگذارید

به موضوع پیش‌آمده از دیدگاه فرزندتان بنگرید و سعی کنید دلیل لجبازی در کودکان بفهمید. اگر قول بردن او به پارک را داده‌اید؛ اما به‌خاطر نامساعد شدن شرایط آب‌وهوا، رفتن را لغو کرده‌اید، باید به او توضیح دهید که چرا نمی‌توانید به قولتان عمل کنید. فرزند شما، فقط آن را به‌عنوان یک قول شکسته می‌بیند؛ اما، با توضیح این‌که چرا نمی‌توانید بیرون بروید و با تعیین تاریخ دیگری برای گردش، می‌توانید شرایط را بهبود ببخشید.

حفظ آرامش در خانه

مطمئن شوید که خانه شما همیشه جایی است که فرزندتان در آن احساس خوشحالی، آسایش و امنیت می‌کند. با همه اعضای خانواده، به‌خصوص همسرتان، مودب باشید. زیرا، کودکان از طریق مشاهده یاد می‌گیرند. آن‌ها به‌احتمال زیاد کارهایی را که می‌بینند تقلید می‌کنند. بنابراین، حفظ آرامش و اجتناب از بحث و جدل و همچنین ردوبدل‌کردن توهین در مقابل کودک ضروری است.

رفتار مثبت را تشویق کنید

الگوی خوبی بوده و همیشه نگرش مثبتی داشته باشید. اگر زیاد از کلمات «نه»، «نمی‌توانم» یا «نمی‌کنم» استفاده کنید، فرزندتان نیز به‌احتمال زیاد همین کار را انجام می‌دهد. به لجبازی فرزندتان با دیدگاهی مثبت بنگرید و سعی کنید با پرسیدن سوالاتی از فرزندتان که پاسخ «بله» یا «خیر» را به دنبال دارند، آن را به یک بازی تبدیل کنید. سوالات خود را به‌گونه‌ای طراحی کنید که در بیشتر مواقع پاسخ «بله» باشد. این کار، پیامی را می‌رساند که حرف‌های فرزندتان شنیده می‌شود و مورد قدردانی قرار می‌گیرد.

نحوه برخورد والدین با کودک لجباز

در خانه‌ای که کودکی لجباز وجود دارد، برای والدین آسان است که از درگیری یا نبرد اراده‌ها خسته شوند. اما، لازم نیست در هر جنگی شرکت کنید. در عوض، می‌توانید باتوجه‌به آن‌چه برای یک روز یا زمان خاص مهم‌تر است، نبردهای خود را برگزینید. در چنین شرایطی، می‌توانید برخی چیزها را رها کنید؛ به‌خصوص زمانی که فرزندتان از نظر احساسی بی‌ثبات‌تر است.

برخی از نبردها، نبردهای تکراری خواهند بود؛ به این معنی که بارهاوبارها با گذشت زمان تکرار خواهند شد. بنابراین، اگر والدگری برای یک کودک لجباز را به‌عنوان یک سفر در نظر بگیرید،  بر آنچه واقعا نیاز دارید فرزندتان در یک روز خاص انجام دهد، تمرکز کنید. در مورد برخی از چالش‌های دیگر، کمی انعطاف‌پذیر باشید.

پیشنهاد ما این است که روی یک رفتار مشکل‌ساز در هر بار تمرکز کنید. اگر مشکلی به امنیت یا کیفیت زندگی مربوط می‌شود، تمرکز خود را روی آن بگذارید. اگر این یک ترجیح شخصی است، در نظر بگیرید که در مورد انتظارات خود انعطاف‌پذیر باشید.

جمع‌بندی

پرورش کودکی لجباز، می‌تواند چالش‌برانگیز باشد؛ اما، درعین‌حال تجربه‌ای ارزشمند نیز به‌شمار می‌رود. با درک تفاوت بین مصمم بودن و لجبازی، می‌توانید خانه‌ای آرام‌تر و صلح‌آمیزتر بسازید. به یاد داشته باشید که اشکالی ندارد برخی چیزها را رها کنید؛ به‌خصوص زمانی که فرزندتان احساس فشار و آشفتگی دارد.

سوالات متداول

1. چطور می‌توانم تفاوت بین یک کودک مصمم و یک کودک لجباز را تشخیص دهم؟

کودکان مصمم، پیگیر و هدف‌گرا هستند. آن‌ها، ممکن است در مورد مسائل سوال بپرسند؛ اما، در نهایت برای یادگیری و سازش باز هستند. از طرف دیگر، کودکان لجباز، صرفا می‌خواهند اراده خود را اعمال کنند.

2. برخی از نشانه‌های رایج لجبازی در کودکان چیست؟

برخی از نشانه‌ها، شامل سوال پرسیدن مداوم، نیاز به توجه، مشکل در پیروی از روال‌ها، عصبانیت‌های مکرر، رفتارهای سلطه‌جویانه و انجام کارها با سرعت خودشان، بدون توجه به دستورالعمل‌ها است.

3. مقابله دائمی با لجبازی فرزندم خسته‌کننده است. چه کاری می‌توانم انجام دهم؟

اشکالی ندارد که برخی چیزها را رها کنید؛ به‌خصوص زمانی که فرزندتان احساس فشار می‌کند. با صبر، ثبات و کمی انعطاف‌پذیری بر ایجاد رابطه‌ای مثبت و حمایتی با فرزندتان تمرکز داشته باشید