بهترین آموزش ساعت به کودکان پیش دبستانی و دبستانی با ۵ روش کاربردی

زمان، منبع گران‌بهایی است که تقریبا تمامی جنبه‌های زندگی ما را شکل می‌دهد. درک زمان برای سازمان‌دهی، برنامه‌ریزی موثر و موفقیت امری بااهمیت به‌شمار می‌رود. مهارت حیاتی زندگی که به مدیریت زمان، رعایت ضرب‌الاجل‌ها و تصمیم‌گیری در کودکان کمک می‌کند، توانایی تشخیص زمان است. والدین باید با ابزارهای مناسب، آموزش ساعت به کودکان را از سنین پایین آغاز کنند.

اهمیت آموزش ساعت به کودکان

آموزش ساعت به کودکان، بسیارمهم است؛ زیرا تاثیر عمیقی بر رشد رفتاری، شناختی و عملی آن‌ها دارد و به کودکان کمک می‌کند تا احساس مسئولیت و وقت‌شناسی را در خود پرورش دهند. آن‌ها یاد خواهند گرفت که به‌موقع در مدرسه، قرار ملاقات‌ها و سایر فعالیت‌ها حاضر شوند. همچنین، آموزش ساعت، رفتارهای زیر را در کودکان توسعه می‌دهد:

توسعه شناختی

درک زمان و ساعت، توانایی‌های شناختی کودکان را بهبود می‌بخشد. زیرا آن‌ها ایده‌های انتزاعی مانند زمان، توالی زمانی و روابط عددی را درک می‌کنند.

مهارت‌های مدیریت زمان

کودکانی که در خواندن ساعت و زمان‌بندی مهارت دارند، می‌توانند به‌خوبی به برنامه‌ریزی روزمره بپردازند، کارهای خود را انجام دهند تا مهارت‌های مدیریت زمان در آن‌ها در سنین پایین توسعه یابد.

تفکر انتقادی

کودکان با دیدن الگوها، ترسیم درک روابط بین عقربه و حل مشکلات خواندن زمان و با تجزیه و تحلیل و تفسیر موقعیت عقربه‌های ساعت، توانایی‌های تفکر انتقادی خود را توسعه می‌دهند.

۵ روش آموزش ساعت به کودکان

روش‌های متفاوتی برای آموزش ساعت به کودکان پیش دبستانی و ابتدایی وجود دارد؛ از جمله استفاده از زبان شعر، قصه گویی و کارتون. در قسمت زیر، 5 روش برای این امر معرفی شده است.

1.      آموزش ساعت به کودکان با  کمک ساعت آنالوگ

یکی از ابزارهای مفید در آموزش خواندن ساعت به کودکان، ساعت آنالوگ با دقیقه‌های علامت‌گذاری‌شده از صفر تا 60 است. همچنین می‌توانید از یک ساعت بازی استفاده کنید، به‌خصوص برای آموزش ساعت به کودکان پیش ‌دبستانی و ابتدایی تا عقربه دقیقه‌شمار را برای نمایش زمان‌های مختلف حرکت دهید.

اولین گام در یادگیری خواندن ساعت، شناسایی اجزای مختلف یک ساعت است- اعداد، عقربه ساعت‌شمار و دقیقه‌شمار. در صورت امکان از عقربه ثانیه‌شمار بر روی ساعت، هنگام آموزش ساعت به کودکان ابتدایی خودداری کنید زیرا برای آن‌ها گیج‌کننده است و سبب حواس‌پرتی می‌شود.

بعد از آشنایی کودک با اجزای مختلف یک ساعت، آموزش را با عقربه ساعت‌شمار شروع کنید. کودکان، ابتدا باید زمان را با استفاده از عقربه ساعت‌شمار تشخیص دهند و سپس ببینند که آیا عقربه دقیقه‌شمار روی 12 قرار دارد یا خیر. اگر چنین باشد، ساعت رند است.

هنگامی که کودکان بتوانند به‌طور خودکار و روان پنج‌تا پنج‌تا بشمارند، به آن‌ها آموزش دهید که ساعت را در فواصل زمانی پنج دقیقه‌ای اعلام کنند. در این مرحله، به شکل کودکانه برای آن‌ها مشخص کنید که زمان باید به‌صورت یکی از مضرب‌های عدد 5 بیان شود تا بفهمند که چند دقیقه از یک ساعت مشخص گذشته است.

2.  آموزش ساعت به کودکان با ابزارهای آموزشی

ساعت‌های کمک‌آموزشی، ساعت‌هایی بسیارجالب برای کودکان هستند که در طرح‌های متنوعی ارائه می‌شوند و در آموزش ساعت به کودکان ابتدایی موثر هستند. به‌عنوان مثال، ساعت‌های چوبی یادگیری ساعت را برای کودکان جالب‌تر می‌سازند و از آن‌جایی که فاقد عقربه ثانیه‌شمار هستند آن‌ها را گیج نمی‌کنند. یادگیری دقیقه‌ها و نیم ساعت نیز در این ساعت‌ها آسان‌تر است. وقتی فرزندتان درک کاملی از گفتن ساعت پیدا کرد، باید زمان نیم ساعت را به او بیاموزید. باید به آن‌ها یاد دهید که زمان‌هایی مانند 3:30، 6:30 یا 11:30 را تشخیص دهند. بچه‌ها، ممکن است برای مدتی فقط قادر به تشخیص نیم ساعت باشند.

3.    آموزش ساعت به کودکان با استفاده از هولاهوپ یا حلقه‌های تناسب اندام

با استفاده از حلقه‌های بزرگ تناسب اندام، می‌توانید در فضای آزاد ساعت‌های بزرگی ایجاد کنید. حلقه هولاهوپ را روی زمین قرار دهید و اعداد 1 تا 12 را داخل آن رسم کنید. سپس با استفاده از دو چوب، عقربه‌ها را بسازید. چوب‌ها را روی اعداد مختلف تنظیم کنید و از کودک بخواهید ساعت را بخواند.

4.      آموزش ساعت به کودکان با شعر

داشتن لحن شعرگونه همراه با ریتم، علاقه به یادگیری را در کودکان افزایش می‌دهد و یکی از روش‌های موثر در آموزش ساعت به کودکان ابتدایی است. در این تکنیک، توجه کودک فقط بر روی قافیه شعر نیست. در واقع، با خواندن شعر، تشخیص ساعت را نیز یاد می‌گیرد و با مفهوم عقربه ساعت‌شمار، دقیقه‌شمار و ثانیه‌شمار آشنا خواهد شد.

5.      آموزش ساعت به کودکان با ساخت پازل

برای ساخت ساعت با پازل، به چند قطعه کاغذ A4 رنگی نیاز دارید که باید آن‌ها را به‌شکل پازل برش بزنید. باید 3 ساعت با 3 رنگ متفاوت بسازید. بر روی یک کاغذ، فقط تصویر صفحه ساعت را به‌صورت دایره‌ای شکل رسم کنید. بر روی کاغذ دیگر، عدد روی ساعت را نشان دهید و بر کاغذ سوم، شکل نمایشی ساعت دیجیتالی را بکشید.

پس از انجام این فرآیند، یکی از قطعه‌ها را برگزینید و کودک باید دو قطعه متناسب دیگر را پیدا و پازل ساعت را تکمیل کند.

نکته

خواندن زمان‌هایی مانند 3:45 یا 6:55، می‌تواند باعث سردرگمی شود مخصوصا در آموزش ساعت به کودکان پیش دبستانی؛ زیرا در این زمان‌ها، عقربه ساعت‌شمار به ساعت بعد نزدیک‌تر می‌شود. به‌عنوان مثال، وقتی ساعت 3:50 را نشان می‌دهد، کودکان اغلب آن را 4:50 می‌خوانند؛ زیرا به‌نظر می‌رسد عقربه ساعت‌شمار به 4 اشاره می‌کند.

برای توضیح این‌که چرا هنگامی که ساعت زمان 2:55 را نشان می‌دهد، عقربه ساعت‌شمار به 3 اشاره می‌کند، بهتر است ساعت خود را به برش‌های پیتزا تقسیم کنید. سپس باید «برش‌های پیتزا» را با ساعتی که نشان داده می‌شود، برچسب بزنید.

به‌عنوان مثال، برش پیتزا برای ساعت دو، روی ساعت دو تا سه قرار می‌گیرد. هر زمان که عقربه ساعت در این «برش» باشد، ساعت دو است. در این حالت، به‌راحتی می‌توان توضیح داد که عقربه ساعت‌شمار هنوز کاملا در برش بعدی پیتزا قرار نگرفته است.

جمع‌بندی

آموزش ساعت به کودکان کمک می‌کند تا مهارت‌های شناختی حیاتی خود را توسعه دهند. خواندن ساعت آنالوگ نیاز به محاسبات ذهنی دارد؛ زیرا کودکان باید رابطه بین عقربه‌های ساعت و دقیقه را درک کنند. این فرآیند، توانایی حل مسئله، استدلال فضایی و مهارت‌های تفکر انتقادی کودکان را افزایش می‌دهد.

سوالات متداول

1. از چه سنی مهارت درک زمان در کودکان توسعه پیدا می‌کند؟

کودکان معمولا در حدود سن 4 یا 5 سالگی شروع به درک مفهوم زمان می‌کنند. در این سن، آنها می‌توانند دوره‌های زمانی مانند “صبح”، “بعد از ظهر” و “شب” را با قسمت‌های مختلف روز مطابقت دهند.

2. آیا آموزش ساعت به کودکان بر مهارت ریاضی آنها اثر می‌گذارد؟

بله. یادگیری ساعت یک مفهوم ریاضی است و برای درک مفاهیم پیچیده‌تری همچون اندازه‌گیری، اعداد کسری و اعداد اعشاری ضروری است.

3. آیا استفاده از کاردستی در آموزش ساعت به کودکان مفید است؟

بله، حتی می‌توانید از کودکان در ساخت کاردستی کمک بگیرید زیرا کودک با این موضوع درگیر می‌شود و در حین ساخت کاردستی، مفاهیم عقربه دقیقه شمار و ساعت شمار را یاد می‌گیرد.